Aan de keukentafel bij mijn tante werd het balletje wel eens opgegooid. “Het zou me niks verbazen als jij ADHD zou hebben.” Zelf had ik er nooit zo over nagedacht, maar het triggerde me in die zin dat ik besloot om te gaan Googlen. Ik kon wel een flink aantal boxjes aanvinken, maar ik vond mezelf niet heel druk. In mijn hoofd was dit namelijk toch wel een van de eisen van het hebben van ADHD. Toen deze gedachte tijdens mijn therapietraject ook een aantal keer naar voren kwam, besloot ik dat ik het wilde weten ook. Ik belde de huisarts voor een doorverwijzing en zo’n 4 maanden later had ik mijn diagnostiekdag. Daar konden ze na flink wat gesprekken, vragenlijsten en testen vrij kort zijn over hun bevindingen. Ik was 27 en kreeg dus op latere leeftijd de diagnose ADHD, het gecombineerde type. En plotseling vielen er heel veel puzzelstukjes op zijn plek.
De diagnose ADHD op latere leeftijd
Op het moment dat de psychiater de woorden uitsprak, voelde ik een bepaalde soort ontlading. Ik was dus toch niet gek. Mijn persoonlijke eigenschappen, waar ik me zo vaak aan stoorde maar waarvan het me niet lukte om ze aan te passen, werden (grotendeels) veroorzaakt door mijn hersenen. Er was een naam voor, een diagnose: ADHD. Ik heb mezelf in het verleden regelmatig afgevraagd waarom het anderen wel lukt om eigenlijk altijd op tijd te komen, waarom ik altijd mijn spullen kwijt ben en waarom ik dingen zo lang uitstel tot het moment dat ik wel moet omdat ik anders mijn deadline niet haal.
Een kijkje in mijn ADHD-hoofd
Hoe uit ADHD zich dan eigenlijk al mijn hele leven bij mij? Neem bijvoorbeeld plannen. Laat ik vooropstellen dat ik nooit een held ben geweest in het plannen van mijn bezigheden. Het plannen an sich lukt me vaak wel, het houden aan mijn planning is daarentegen een heel ander verhaal. Spontaan naar een terras als een vriendin appt? Gezellig! Dat ik vervolgens thuiskom en het huishouden nog gedaan moet worden, vergeet ik op het moment dat ik ja zeg. Maar, als je met mij hebt afgesproken, kun je er eigenlijk altijd vanuit gaan dat ik te laat kom. Geen uren, maar wel te laat. Ik denk namelijk dat ik mijn afwas best nog in één minuut kan doen, vergeet reistijd in te calculeren of denk simpelweg dat een activiteit/taak me veel minder tijd kost. Ik ben ontzettend impulsief, in alles. Gevolg hiervan is wel dat ik een lade vol heb met hobby’s waarvan ik dacht dat het dé hobby’s voor mij waren. Veel geld uitgeven aan spullen voor deze hobby’s en er vervolgens amper tot niet naar omkijken, oeps.
20 dingen tegelijk
Wanneer ik het huishouden doe ben ik met 20 dingen tegelijk bezig. Begin ik met afwassen en het afdrogen hiervan, bedenk ik me dat ik die theedoeken meteen even in de wasmachine kan doen. Handdoeken van de badkamer erbij doen en aanzetten, toch? Onderweg naar de badkamer zie ik dat er stof ligt op het kastje in de gang, waardoor ik de theedoeken op de badkamer leg en ga stoffen. Kijk ik dan even naar buiten en zie dat de ramen vuil zijn, besluit ik die ook nog even te wassen. En als ik dan toch bezig ben kan ik meteen even stofzuigen. Gevolg: na een uur heb ik allemaal dingen half gedaan, dingen die eigenlijk niet eens nodig waren. Ik moet mezelf dan echt even tot de orde roepen en zorgen dat ik alles afmaak waar ik aan begonnen ben, anders is het een gebed zonder einde. Daarentegen kan ik ook binnen no-time het hele huis schoonmaken en opruimen als het moet. Wanneer ik met het ene bezig ben, bedenk ik alvast wat ik erna kan doen. Zo kan ik in een ruk door.
Altijd ‘aan’ staan
Verder sta ik altijd aan’. Rustig een film kijken kan ik niet, dan ben ik ondertussen op mijn telefoon bezig of sta tussendoor regelmatig op om drinken te pakken of naar de wc te gaan. Als je met mij in gesprek bent, kijk ik regelmatig op mijn telefoon. Niet omdat ik niet wil luisteren, maar omdat ik op een of andere manier niet alleen maar kan luisteren. Ik moet ondertussen iets anders doen. Verder ga ik 20 keer verzitten, speel met mijn haar of wiebel met mijn voeten. Mijn gedachten vliegen de hele dag door van links naar rechts, en ik kan heel lang doordenken over hele simpele dingen. Daarbij kan ik me ook heel erg opfokken over dingen die me interesseren, terwijl mij focussen op iets wat me totaal niet trekt een onmogelijke taak lijkt. Ik denk over alles door en ik schakel heel snel tussen mijn gedachten. Dit kan handig zijn, maar is soms ook vervelend. Mijn hoofd heeft geen tabbladen, waardoor het altijd een beetje een chaos is daarboven.
Hoe nu verder, na de diagnose ADHD op latere leeftijd?
We zijn nu bijna 2 maanden verder vanaf het moment dat ik mijn diagnose heb gekregen. Ik ben begonnen met het slikken van medicatie, zodat dit afgesteld kan worden op mijn lichaam. Hoewel ik eerst tegen medicatie was, ben ik daarop teruggekomen toen ik merkte wat medicatie voor mij kan doen. Ik voel me rustiger in mijn hoofd, maar ik ervaar ook veel meer lichamelijke rust. Ik kan me ontspannen en beter concentreren. Mijn vriend vindt dit ook erg fijn: zo kunnen we een film kijken zonder dat ik de hele tijd met wat anders bezig ben. Daarnaast ga ik een traject cognitieve gedragstherapie volgen. Zo krijg ik hopelijk handvaten voor de toekomst, en ga ik leren patronen te doorbreken. Ten slotte heb ik geleerd dat het helpt om het uit te spreken. Tijdens mijn gesprek over mijn afstudeerscriptie gaf ik aan dat ik deze diagnose heb gekregen. Mijn begeleider reageerde heel fijn. Ze kwam zelf met het idee om regelmatig af te spreken en op die manier mijn ‘deadline’ te zijn.
Door de diagnose vielen er voor mij heel veel puzzelstukjes op zijn plaats. Omdat ik mijn gedrag vroeger altijd heb kunnen compenseren, is er nooit gedacht aan ADHD. Dit is overigens bij veel vrouwen zo. Mijn advies is dan ook: als je het vermoedt, en daarvoor hoef je echt niet hyperactief te zijn, laat het onderzoeken als je dat zelf graag wil. Het kan echt voor veel opluchting en erkenning zorgen!
Meer informatie over ADHD én een zelftest vind je hier!
